آثار توجه به فاعل حقيقي
1401/07/27 09:08فصل قبل
ياد خدا يا توجه به فاعل حقيقي آثار بسياري دارد که برخي از آن‌ها در اينجا ذکر مي‌شود: هم‌نشيني با خدا[1]، محبت خدا[2]، فلاح و رستگاري[3]، آرامش[4]، دوري از شيطان[5]، شکوفايي عقل[6]، تهذيب نفس و اصلاح درون[7]
همراه شدن تعليم و تربيت (آموزش‌وپرورش)
علم بدون ايمان و تخصص بدون تعهد براي بشر به همان اندازه زيان بار است که جهل و ناداني خطرناک است. معلم و استاد همان‌گونه که نسبت به آموزش شاگردان و دانشجويان خود مسئوليت دارد نسبت به تربيت اخلاقي و بارور کردن ايمان آنان هم مسئول هستند.
البته در نگاه الهي تزکيه بر تعليم مقدم است و کسب علم بدون خودسازي و کسب ايمان نتيجه‌اي جز خسران دنيا و آخرت ندارد. با توجه به اين نکته است که توجه دادن به فاعل حقيقي که از اصلي‌ترين راه‌هاي کسب ايمان از طريق علم است، ضرورت دارد.
ناگفته نماند تربيت و تزکيه دانشجو و متعلم وظيفه ذاتي هر استادي است[8] و نمي‌توان آن را مخصوص استاد خاصي مانند استاد معارف و امثال آن دانست، چرا که در اين صورت مقام ساير اساتيد را از شغل انبياء داشتن به يک عامل آموزشي صرف تنزل داده‌ايم.
البته ضرورت توجه دادن به فاعل حقيقي هنگام تدريس، ابعاد ديگري دارد که فقط فهرست‌وار به آن اشاره مي‌کنيم: تقويت ايمان، اسلامي شدن دانشگاه و دوري از شرک پنهان.
[1]. خداوند در حديث قدسي به حضرت موسي g فرمود: «اي موسي! من هم‌نشين کسي هستم که مرا ياد کند»(چهل حديث امام، حديث 18، ص 287).
[2].توجه به فاعل حقيقي و خداوند متعال در طول تحصيل و تدريس، باعث يادآوري مکرر نعمت‌ها و الطاف او مي‌شود، و اين امر (يعني توجه به الطاف خداوند) باعث ايجاد محبت نسبت به حضرت دوست مي‌گردد در حديث است که خداوند به حضرت داوود فرمود مرا دوست بدار و مرا محبوب بندگانم کن. گفت: خدايا تو را دوست مي‌دارم اما چگونه تو را محبوب بندگانت کنم. فرمود: نعمت‌ها و نيکي‌هاي مرا به يادشان بياور. (مجموعه ورام، ج2، ص176)
[3]. از نظر قرآن کريم ذکر خدا زمينه رستگاري انسان را فراهم مي‌سازد: «وَاذْكُرُواْ اللَّهَ كَثِيراً لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ خدا را بسيار ياد کنيد، باشد که رستگار شويد»(سوره انفال، آيه 45)
[4]. «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ آگاه باشيد با ياد خدا دل‌ها آرام مي‌گيرد»(سوره هود آيات 28 -4)
[5]. «اِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْاْ إِذَا مَسَّهُمْ طَئِفٌ مِّنَ الشَّيْطَنِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ؛ پرهيزگاران هنگامي‌که گرفتار وسوسه‌هاي شيطان شوند، به ياد خدا و پاداش و کيفر او مي‌افتند و (در پرتو ياد او، راه حق را مي‌بيند و) ناگهان بينا مي‌شوند» (سوره اعراف، آيه 201).
[6]. «مَن ذَکَّرَ اللهُ سُبحانَهُ اَحيَا الله قَلبَهُ وَ نَوِّرَ عَقلَهُ وَ لُبَّهُ؛ هر کس به ذکر و ياد خداي سبحان مشغول باشد، خداوند دلش را زنده، انديشه و خرد او را روشن مي‌گرداند»(غررالحکم، خبر 8876).
[7]. اميرمؤمنان علي g مي‌فرمايد: «اَصلُ صَلاحِ القَلبِ اِشتِغالُهُ بذکر الله؛ اصل ور يشه اصلاح و پاکي دل، پرداختن به ذکر خداست»(غررالحکم، خبر 3083)
[8]. لازم به ذکر است بر اساس مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي (آيين‌نامه ارتقاء، ماده يک)، پرداختن به امور تربيتي و فرهنگي دانشجويان جزء وظايف قانوني اعضاي حيات علمي است.