فصل سوم: گزیده‌ای از تاریخ علم شیمی در تمدن اسلام و ایران
1401/07/30 10:48فصل قبل
کهن‌ترين انسان‌ها براي نخستين بار با علوم شيمي و... از طريق آتش رو به رو شده‌اند. سپس مهارت در استفاده از آتش منجر به اختراعات و نوآوري‌هاي بي‌شماري گرديد. از جمله پختن، سفالگري، شيشه‌گري، رنگ، فلز‌کاري، داروسازي و داروشناسي و موميايي کردن مردگان. همچنين کاهن‌هاي نخستين که پزشک عصر باستان بودند مانند رنگرزها و داروسازها به معناي واقعي کلمه شيميدان بوده‌اند.
هر چند نياکان ما از قوانين شيميايي و فيزيکي استفاده مي‌کردند اما اين به آن معنا نيست که علم مدون يا رشته خاصي در اين زمينه وجود داشته است. تا آنکه به مرور صناعت يا علمي به وجود آمد به نام «کيميا».
بعد ازظهور اسلام علم کيميا در جوامع اسلامي در همان قرن نخست هجري به سرعت پديد آمد و تا زمان حاضر ادامه دارد[1]. البته شکل امروزي آن همان علم شيمي است وگرنه علم کيميا به شکل اوليه خود، امروزه مدرس يا دانشجوي رسمي ندارد.
در هر صورت درباره کيميا متون فراواني از گذشته در دست است که در طول دوازده قرن گذشته نوشته و در زمينه مباحث مختلف اين صناعت بحث شده است[2]. در اين زمينه دانشمندان بزرگي از ايران و جهان اسلام فعاليت کرده‌اند که نام برخي از آن‌ها را در ادامه مي‌آوريم.
[1]. پويايي فرهنگ و تمدن اسلام و ايران، ص 212.
[2]. همان، ص 212.