پيشرفت‌هايي درزمينه علم فيزيک با هدف خودباوري
1401/10/19 11:02فصل قبل
درحالي‌که تا دو دهه قبل تربيت دانشجو تا مقطع دکتري فيزيک فقط محدود به چند دانشگاه مي‌شد، اما هم‌اکنون در اکثر دانشگاه‌هاي سراسري و بالغ‌بر 10 واحد دانشگاه آزاد تا مقطع دکتري فيزيک، دانشجو فارغ‌التحصيل مي‌شوند. آنچه بايد موردتوجه قرار گيرد، اين است که اساتيد و دانشجويان ايراني در زمينه تحقيقات علمي، مقالات فيزيکي زيادي را در مجلات معتبر علمي دنيا به چاپ رسانده‌اند، ارزش اين مقالات و کارهاي تحقيقاتي وقتي مشخص مي‌شود که اين تحقيقات در شرايط کاملاً نابرابر نسبت به همتايان‌شان در کشورهاي توسعه‌يافته و يا درحال‌توسعه انجام مي‌گردد، چراکه اولاً به‌واسطه تحريم‌هاي ظالمانه محدوديت‌هاي زيادي را در تمام زمينه‌ها ازجمله تهيه ابزار و دستگاه‌هاي موردنياز بايد تحمل کنند. دوم آنکه متأسفانه آزمايشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي موجود در کشور قابل‌مقايسه با آزمايشگاه‌هاي پيشرفته کشورهايي غربي نيست. خيلي وقت‌ها محقق با نبوغ خود بايد ابزار و دستگاه موردنياز آزمايش را طراحي کند. بااين‌همه، رشد و پيشرفت علم فيزيک در ايران بالاست به‌طوري‌که محققان ايراني پيشرفت‌ها و موفقيت‌هاي زيادي را در شاخه‌هاي مختلف فيزيک شامل نانو فيزيک، فيزيک هسته‌اي، ليزر، فيزيک پلاسما و ... به دست آورده‌اند، در ادامه به چند مورداشاره مي‌شود.
جمهوري اسلامي از حيث دانش غني‌سازي اورانيوم در بعد صنعتي پنجمين کشور دنياست که به اين صنعت فوق‌العاده پيچيده و فني دست پيداکرده است. دستيابي به مراحل پيچيده و تخصصي صنعت هسته‌اي ازجمله تأسيسات UCF و غني‌سازي اورانيوم باعث تحول و پيشرفت در صنايع و دانش‌هاي مرتبط با دانش هسته‌اي ازجمله فيزيک، شيمي، مکانيک، الکترونيک، کامپيوتر و ... نيز شده است.[1]
رشد انفجاري توليد مقالات نانو بنا بر اظهارات دبير ستاد توسعه فناوري نانو از سالي ده مقاله در سال 2000 ميلادي به روزي بيش از 15 مقاله در سال 2014 رسيده است که نشان‌دهنده رشد سريع است که در هيچ مقطعي و هيچ کشوري تجربه نشده است. رسيدن به اين تعداد مقاله با برنامه‌ريزي منسجم و ترويج فناوري نانو و توسعه منابع انساني رخ داده است که خوشبختانه با اين ميزان رشد، ايران به جايگاه اول خاورميانه و هفتم جهان در سال 2014 صعود کرده است.[2]
طراحي و ساخت بسياري از ادوات نظامي و تدافعي شامل پهپادها، موشک‌هاي هدايت‌شونده و...که داراي فنّاوري بسيار بالايي هستند و توسط متخصصان جوان کشور انجام گرفته است. به‌عنوان نمونه مي‌توان به موشک زيرسطحي يا اژدر حوت اشاره کرد. اين موشک در زير آب با سرعت 100 متر بر ثانيه و معادل 360 کيلومتر بر ساعت حرکت مي‌کند. در شرايط معمول ازنظر فيزيکي رسيدن به چنين سرعتي در زير آب غيرممکن به نظر مي‌رسد، اما تنها دو کشور روسيه و ايران فنّاوري آن را دارند و حتي ايالات متحد هم هنوز موفق به ساخت آن نشده است.[3]
[1]. به نقل از تارنماي خبرگزاري فارس.
[2]. برگرفته از سايت شوراي انقلاب فرهنگي تاريخ انتشار 27 مرداد 94.
[3]. برگرفته از سايت خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) تاريخ انتشار 27 مهر 1394.