ديدگاه فيزيکدانان موحد
1401/10/19 14:01فصل قبل
گروهي از فيزيکدانان که البته تعداد آن‌ها کم نيست، معتقدند جهان هستي خالقي دارد. اين تفکر اغلب در مقالات، کتاب‌ها يا سخنراني‌هاي آن‌ها به چشم مي‌خورد. فيزيکدانان بسيار سرشناسي در دوران معاصر چنين ديدگاهي دارند، ازجمله آن‌ها مي‌توان به آلبرت اينشتين[1]، ماکس پلانک[2]، عبدالسلام، چارلز تاونز[3] و آرتور شالو[4] و ... اشاره کرد.
درواقع اين فيزيکدان‌ها علم و دين را مکمل هم مي‌دانند، به قول اينشتين: «علم بدون مذهب لنگ (عاجز) است و مذهب بدون علم کور است.»[5]
يا ماکس پلانک (فيزيکدان برنده جايزه نوبل) دراين‌باره مي‌گويد: «بر در بارگاه علم نوشته‌اند: شما بايد ايمان داشته باشيد. اين خصوصيتي است که عالم نمي‌تواند آن را کنار بگذارد.»[6]
از طرفي آن‌ها معتقدند که علم فيزيک باوجود پيشرفت چشم‌گيرش بازهم در پاسخ به بسياري از پرسش‌هاي اساسي عاجز است. به‌طور مثال يکي از سؤالات اساسي که علم فيزيک قادر به پاسخگويي آن نيست بحث آغاز جهان هست. بنا بر اعتقاد اين گروه نه‌تنها جهان، بلکه تداوم وجود جهان و تمام رخدادها بدون وجود خداوند امکان‌پذير نيست. در ادامه به نظرات دو فيزيکدان برجسته دراين‌باره اشاره مي‌شود:
تاونز (فيزيکدان برنده جايزه نوبل) مي‌گويد: «به عقيدة من اگر از ديدگاه علمي تفحص کنيم، سؤال مربوط به مبدأ همواره بدون جواب باقي مي‌ماند؛ بنابراين من معتقدم که نياز به يک توضيح ديني يا متافيزيکي وجود دارد، اگر قرار است توضيحي داشته باشيم.»[7]
شالو (فيزيکدان آمريکايي و برنده جايزه نوبل) بيان مي‌دارد: «سؤالات مربوط به مبادي را بايد تا آنجا که توانايي و علايق دانشمندان اجازه مي‌دهد، دنبال کرد. امّا جواب‌ها هرگز نهايي نخواهند بود و سؤالاتِ عميق‌تر بايد نهايتاً به دين ارجاع داده شود.»[8]
فيزيکدانان معتقد به خدا، پديده‌هاي فيزيکي و کيهان‌شناسي همچون نظريه پر چالش انفجار بزرگ و چگونگي شکل‌گيري جهان و قبل از آن را نشانه‌اي از خالقي براي جهان مي‌داند. برعکس دانشمندان ملحد مي‌کوشند تا با ارائه نظريه‌هايي همچون جهان‌هاي موازي يا افت‌وخيزهاي کوانتومي در هنگام آغاز جهان به نحوي جهان را خوداتکا معرفي کنند. به‌عنوان نمونه فيزيکدان برجسته و موحد جرج تاونز دراين‌باره مي‌گويد: « فيزيكدانان اميدوارند به وراي انفجار بزرگ نظر افكنند و منشأ جهان را مثلاً، به‌عنوان نوعي افت‌وخيز توضيح دهند، و اينكه به‌نوبه خود چگونه شروع شد؟ به نظر من، اگر از ديدگاه صرفاً علمي نگاه كنيم، مسئله مبدأ همواره بي‌جواب مي‌ماند. پس به عقيده من به‌نوعي تبيين مذهبي يا متافيزيكي نياز داريم.»[9]
[1]. Albert Einstein.
[2]. Max plank.
[3]. Charles Hard Townes.
[4]. Arthur Leonard Schawlow.
[5]. Einstein and Religion Physics and Theology, P31.
[6]. از علم سکولار تا علم ديني، ص 58.
[7]. همان، ص 55.
[8]. همان.
[9]. فيزيکدانان غربي و مسئله خداباوري، ص 13.