کتاب
جهت‌گیری الهی - فرهنگی در تدریس رشته متالورژی
فهرست
تاریخچه
پيشرفت‌هاي صنعت نيروگاهي کشور
1401/07/26 09:32فصل قبل
يکي از مهم‌ترين پارامترها در ساخت يک نيروگاه توانايي ساخت قطعات آن، بخصوص قطعات حساس مثل پره‌ها است. در حالي که در نيروگاه‌هاي گازي به دليل دماي بالاي کارکرد توربين و وجود خوردگي داغ و خزش از سوپرآلياژها براي پره‌ها استفاده مي‌شود ولي در واحدهاي بخار به دليل دماي کارکرد پايين‌تر توربين، جنس پره‌ها از فولاد زنگ نزن است.
سوپرآلياژها در واقع آلياژهايي مقاوم در برابر حرارت، خوردگي و اكسيداسيون مي‌باشند كه به لحاظ تركيب شيميايي شامل سه گروه پايه نيكل، نيكل-آهن و پايه كبالت مي‌باشند. اولين استفاده از سوپرآلياژها در ساخت توربين‌هاي گازي، صنايع شيميايي و صنايعي كه نياز به مقاومت حرارتي و خوردگي داشته‌اند بوده است.
امروزه تناژ وسيعي از قطعات مصرفي در توربين‌هاي گازي از جنس سوپرآلياژها مي‌باشند. ساخت و توليد قطعات سوپر آلياژي به دو روش عمده توليد مي‌شوند:
الف) روش ريخته‌گري دقيق: اين روش، عمدتاً براي توليد پره‌هاي ثابت و متحرک توربين استفاده مي‌شود. به اين دسته از محصولات، قطعات سوپرآلياژي ريختگي
(Cast Super alloy) مي‌گويند.
ب) روش شکل‌دهي: اين روش، شامل فرآيندهايي چون فورج و نورد است و محصولات آن از قبيل ديسک، ورق، ميلگرد، لوله و مفتول است. به اين گروه از محصولات، قطعات سوپرآلياژي کارپذير (Wrought Super alloy) گفته مي‌شود.
خوشبختانه توليد قطعات سوپر آلياژي به هر دو روش هم‌اکنون با تلاش مهندسين و اساتيد مواد و متالورژي کشور فراهم شده و در اين زمينه کشور تقريباً خودکفا گرديده است.
همچنين توربين‌هاي واحدهاي بخار بخصوص واحدهاي بزرگي چون 300 مگاواتي همواره در طي سال‌هاي گذشته براي تأمين و تجهيز پره‌هاي بلند توربين‌هاي خود به توليدات خارجي وابسته بودند. ساخت پره‌هاي توربين واحدهاي بخار با قدرت 150 مگاوات، در سال‌هاي گذشته در ايران آغاز شده اما نيروگاه‌هاي بخار کشور که از واحدهاي بزرگي چون 300 مگاواتي براي توليد برق استفاده مي‌کنند، در طي سال‌هاي گذشته براي تأمين و تجهيز پره‌هاي بلند خود به خارج وابسته بودند.
براي نخستين بار در کشور در جنوب ايران، متخصصان داخلي در يکي از قديمي‌ترين نيروگاه‌هاي کشور اقدام به تحقيق و مطالعه براي ساخت پره‌هاي بلند توربين‌هاي بخار و طراحي و ساخت اين تجهيز استراتژيک نيروگاهي کردند و موفق شدند نسبت به تعويض پره‌هاي توربين‌هاي قديمي خارجي با پره‌هاي توربين ساخت داخل اقدام کنند.[1]
[1]. https://www.tabnak.ir/fa/news/624267.