تكميل[1]

تکميل يعني کامل کردن و بديهي است که در نساجي نيز به کامل کردن منسوج اطلاق مي‌گردد. به عبارتي ديگر براي عملي شدن آن از مجموعه عملياتي استفاده مي‌گردد که خواص مطلوب تري را به منظور توسعه کاربرد به منسوجات اعطا مي‌کند.[2]

شستشوي کالاي نساجي

عمل شستشو، اولين عمل تکميل مرطوب است و به منظور بر طرف کردن مواد خارجي مانند روغن‌هاي ريسندگي، واکس ها و ناخالصي‌هاي قابل حل در محلول‌هاي شستشو انجام مي‌گيرد. عمليات شستشو شامل عمل کردن کالا با شوينده‌هاي مناسب همراه با مواد قليايي و يا در غياب مواد قليايي مي‌شود. در صورت استفاده از صابون براي عمليات شستشو ، احتياج به آب نرم است.

انسان نيز بر اثر اعمال روزمره خود ممکن است ناخالصي‌هايي پيدا کند که براي رسيدن به مراتب بالا بايد اين ناخالصي‌ها را از خود بزدايد. از همين روست که خداوند راه‌هاي مختلفي قرار داده تا انسان‌ها خود را از کثيفي‌ها پاک کنند. مثلاًً توبه را قرار داد تا هر انسان خود را با آب توبه بشويد يا اين‌که براي پاک شدن بايد هر روز چندين مرتبه وضو گرفته و نماز بخواند تا از اين طريق از ناخالصي‌ها پاک شود. انسان با وضو گرفتن، خود را آماده ارتباط هر چه بهتر و نزديک تر به خدا کرده و همين پيش شرط‌ها هست که به انسان در مسير سير الي الله انرژي مي‌دهد. به عبارتي ديگر طهارت (ظاهري و باطني) مهم‌ترين شروط براي پذيرفته شدن عبادات انسان است همان‌طور که حضرت علي g مي‌فرمايند: نماز صابون (پاک کننده) خطاها هست [3] .

آهارزدايي کالاي نساجي

آهاري که در مرحله مقدمات بافندگي به منظورحفظ نخ‌هاي تار از سايش و گسيختگي و در نتيجه بالا بردن راندمان ماشين بافندگي به آن‌ها اضافه گرديده است در رنگرزي، چاپ و يا تکميل زائد بوده و بايد در اولين فرصت از پارچه خارج گردد.[4] اگر پارچه داراي آهارهاي نامحلول در آب باشد آهارگيري را مي‌توان به کمک آنزيم و يا به کمک مواد اکسيد کننده انجام داد.[5]

اين آهارها در مقطعي از زمان ضرورت داشته اند اما پس از پايان اين زمان تبديل به زوائدي مي‌شوند که بايد حذف شود همان گونه که اين بدن خاکي انسان با اين ويژگي‌ها و همچنين اين عالم ماده با اين قوانين ضرورتي مقطعي دارند و پس از آن بايد کنار گذاشته شوند. انسان براي رشد و کمال نيازمند اين قوانين مادي و اين بدن خاکي است، چرا که همان طور که قرآن کريم مي‌فرمايد رشد همواره در سايه سختي حاصل مي‌شود: «إِنَّ مَعَ العُسرِ يُسرًا»؛ و اين بدن چونان وزنه‌اي به پاي روح بسته شده است تا روح را بپروراند. اما سرانجام روزي از آن جدا مي‌شود، و اين جهان مادي نيز با برپايي قيامت در هم پيچيده خواهد شد چرا که ديگر نيازي بدان نيست.

بايد توجه داشت که بدن انسان در قيامت هرگز ويژگي‌هاي بدن دنيوي او را ندارد، در آن‌جا رشد و تکاملي نيست و انسان به ثبات مي‌رسد، هم قوانين نظام عوض مي‌شود و هم ويژگي‌هاي بدن اخروي کاملاً با بدن دنيوي متفاوت است.

پرزسوزي

پرز اثرات منفي بر ظاهر و زيبايي پارچه مي‌گذارد به اين ترتيب که بعد از رنگرزي و چاپ، اين الياف روشن تر از رنگ بافت به نظر مي‌رسد. همچنين، پرز از ظرافت خطوط مرزي در چاپ کاسته و دستيابي به جلا در پارچه را با مشکل مواجه مي‌کند. بنابراين براي جلوگيري از اثرات منفي، پرز در مرحله پرزسوزي بايد از پارچه جدا گردد. در اين مرحله، بايد پرز بصورت مؤثر سوخته شود (تنظيم ارتفاع پرزها) و در عين حال به پارچه  صدمه‌اي وارد نيايد. [6]

همان‌طور که پرزها به عنوان زوائدي بايد حذف شوند، براي رسيدن به حقيقت انساني بايد صفات و زوائد اخلاقي چون دروغگويي و تکبر و حسادت را از بين برد. اگر اينها در دنيا از انسان جدا نشوند در آخرت با سوزاندن و عذاب ها، انسان از اين رذائل پيراسته خواهد شد، چرا که کسي اگر ذره‌اي رذائل اخلاقي در او باشد وارد بهشت نخواهد شد.

سفيدگري

پنبه داراي پيگمنت‌هاي رنگي است که ظاهر آن را زرد رنگ تا قهوه‌اي روشن نشان مي‌دهد. هدف از سفيدگري از بين بردن اين پيگمنت‌ها و در نتيجه سفيد جلوه دادن الياف پنبه است. سفيدگري بعد از پخت، جداسازي کامل رنگدانه‌ها و ناخالصي‌هاي ديگر را از پنبه امکان‌پذير مي‌سازد. بنابراين، اين فرآيند به منظور بالابردن کيفيت رنگرزي و چاپ، بهتر جلوه دادن ظاهر پارچه و بهبود زيردست لازم است. سفيدگري پنبه بيشتر با مواد اکسيدکننده مانند کلريت سديم، هيپوکلريت سديم و آب اکسيژنه انجام مي‌شود.[7]

نماز شب ، باعث جلا و براقيت و روشنايي باطن و افزايش نور ايمان و چهره شده و ناخالصي‌هاي باطني را کاهش داده و به تدريج حذف مي‌کند و در اين صورت انسان در صورت انجام هرگونه فعاليت اجتماعي مؤثرتر ظاهر شده و به پيشبرد اهداف گروه و جامعه کمک مي‌کند.

نرم کن ها

نرم کننده‌ها براي نرم تر کردن و بهتر ساختن زيردست پارچه به ان اضافه مي‌گردند. اکثر اين مواد همزمان خاصيت پُرکنندگي هم دارند. نرمتر شدن زيردست با کاهش خصوصيات اصطکاکي حاصل مي‌گردد. اين مواد را مي‌توان به چند گروه تقسيم بندي کرد: 1- نرم کننده‌هاي آنيونيک 2- نرم کننده‌هاي کاتيونيک 3- نرم کننده‌هاي غيريوني 4- نرم کننده‌هاي آمفوتر 5- نرم کننده سيليکوني. هرکدام از اين دسته مواد، خواص منحصر به فردي دارند. [8]

نرم خويي و مدارا نيز در زندگي انسان باعث روان‌تر شدن امور و حل شدن مشکلات زندگي مي‌شود . اين صفات نيک و پسنديده مي‌تواند باعث کاهش اصطکاک انسان‌ها در زندگي شده و امور زندگي با سرعت و راحتي بيشتر طي شود. همان‌طور که پيامبر اکرم a فرمودند: نرمى با مردم، نصف زندگى است يا امام باقر g فرمودند : براى هر چيزى، قفلى است (که آن را نگه دارد) و قفل ايمان، نرمى و مهربانى است. يا اين‌که آن حضرت از رسول خدا a روايت مي‌كنند كه: اگر مدارا كردن، مخلوقى مى بود كه ديده مى شد، خداوند چيزى را بهتر از آن خلق نمى كرد، و اگر ناسازگارى، مخلوقى بود كه ديده مى شد، خداوند چيزى زشت تر از آن نيافريده بود[9].    

[1]. Finishing

[2]. تکميل کالاي نساجي، ج 1، ص 14.

[3]. -الصلاة صابون الخطايا. شرح ابن ابي الحديد ج 20 ص 313.

[4]. تکميل کالاي نساجي، ج1 ص 286.

[5]. تکميل کالاي نساجي، ج1 ص 310.

[6]. تکميل در صنعت نساجي، ص 2.

[7]. تکميل شيميايي منسوجات، ص 35.

[8]. تکميل در صنعت نساجي، ص 74.

[9]. «لَوْ كَانَ اَلرِّفْقُ خَلْقا يُرَى مَا خَلَقَ اَللَّهُ شَيْئا أَحْسَنَ مِنْهُ وَ لَوْ كَانَ اَلْخُرْقُ خَلْقا يُرَى مَا كَانَ مِمَّا خَلَقَ اَللَّهُ شَيْءٌ أَقْبَحَ مِنْهُ»؛ (مشکاة الأنوار، ج 1، ص 471).