تقريظ دکتر غلام‌رضا نبی بیدهندی
1401/09/22 11:59فصل قبل
از استاد دانشگاه تهران دکتر غلام‌رضا نبی بیدهندی
گروه مهندسی عمران-محیط‌زیست
بسم الله الرحمن الرحیم
فرهنگ اسلامی، زمین و طبیعت آن را گهواره و زمینه‌ساز پرورش و کمال انسان می‌داند. نظام طبیعت، بر اساس حکمت آفریده شده و همه عناصر آن از ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا آدمی در پرتو آن‌ها از منافع مادی و معنوی بهره‌مند شده و با شایستگی به کمال برسد. طبیعت و محیط‌زیست، موهبتی خداوندی است، ادامه حیات به آن وابسته است و طبیعت، برای بقای نسل بشر آفریده شده است و پیوندی ناگسستنی میان انسان و طبیعت وجود دارد.
زینت و زیبایی نظام هستی زمانی آشکارتر می‌شود که انسان، جهان آفرینش و محیط‌زیست طبیعی آن را از منظر و نگاه سازمان‌دهنده و خالق توانای آن نگاه کند و قوانین و مقررات حاکم بر آن را از زبان پیامبران الهی بشنود و حکمت خلقت جهان شگفت‌انگیز را با پیام اولیای الهی درک نماید.
امام صادق8 به مُفَضَّل می‌فرمایند: اگر تو جهان آفرینش را با اندیشه و خردت درست ارزیابی کنی، آن را مانند ساختمانی می‌یابی که همه آنچه آفریده‌ها به آن نیازمند بوده‌اند، در آن پیش‌بینی شده است. آسمان، بسان سقفی است برافراشته، زمین بسان فرشی است گسترده، ستارگان، چراغ‌های چیده شده مانند گوهری در دل این جهان ذخیره شده‌اند و همه چیز برای انسان آماده شده است .
حدیث معروف «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» به ما می‌آموزد که شناخت جان آدمی از آن جهت که خلیفهٴ خداست و این خلافت نیز تکوینی است نه قراردادی حتماً به شناخت خدا ختم خواهد شد و اگر به شناخت خداوند منتهی نگشت، معلوم می‌شود که انسان به خوبی خود را نشناخته است. و با شناخت صحیح و پیروی از این قوانین است که انسان خود را با اوامر الهی که بر سراسر گیتی حاکم است، سازگار نموده و در مسیر سلامت و سعادت گام برمی‌دارد و هماهنگ با قواعد و نظام دقیق خلق‌شده توسط خدای متعال، هم‌آوا و هماهنگ، حرکت و مسیر تکامل را طی می‌نماید.
بر اساس آموزه‌های دینی، انسان مسلمان نیز باید خود را در هر مکان و موقعیتی پاسدار امانت‌ها و نعمت‌ها از جمله محیط‌زیست انسانی بداند. آلودگی محیط‌زیست بر کیفیت و چرخه طبیعی اثر می‌گذارد و پیامدهای زیان باری برای زندگی انسان دارد، در جهان امروز، مسئله آلودگی، یکی از مهم‌ترین و حادترین مشکل تمدن بشری است و نقش انسان در آلودگی محیط‌زیست بسیار چشم‌گیر است، درحالی که پیشگیری از نابودی و تلف شدن طبیعت با گسترش علم همراه با شناخت هدف خلقت الهی و استفاده از فرهنگ دینی امکان‌پذیر است.
تدریس علوم با جهت‌گیری الهی و فرهنگی به‌گونه‌ای باید باشد که فراگیرندگان علم به خودباوری دین‌مدارانه و در نهایت به خداباوری نزدیک شوند، در حقیقت علم و اخلاق جدای از هم معنا ندارند و در حال حاضر با توجه به رویکرد دین‌مدارانه جوامع تشنه حق و عدالت، یکی از ضروری‌ترین اقدامات، فراگیری علوم همراه با درک حقایق و ظرایف و معارف دینی می‌باشد.
و نشر دیدگاه‌های اسلامی در قالب‌های نو فرصت بسیار مغتنمی است برای اجرایی شدن طرح اسلامی شدن دانشگاه‌ها و در نهایت رسیدن به تمدن بزرگ اسلامی که سعادت بشر در آن تحقق پیدا می‌کند.
با توجه به نکاتی که اشاره شد امید است کتاب حاضر مورد اقبال و استقبال شایان عموم دانشجویان و علاقه‌مندان رشته محیط‌زیست قرار گیرد.
توفیقات روزافزون برای نویسندگان و ناشر محترم در ترویج معارف اسلامی را از خالق همه زیبایی‌های طبیعت خواستارم.