«دين حقيقت واحدي است که از سوي خدا براي هدايت بشر به سوي سعادت حقيقي و جاويد فرستاده شده است و شرايع توحيدي مصاديق متکامل آن محسوب مي‌شوند؛ خاستگاه و مقصد دين حق (= اسلام) فطرت انسان و شکوفايي آن است».

هدايت بشر به سوي سعادت حقيقي و جاويد فلسفه دين را نشان مي‌دهد و گوياي اين حقيقت است که جز از مسير دين نمي‌توان به سعادت حقيقي نايل شد و دين در همه جنبه‌هاي زندگي انسان بايد جاري باشد. چگونگي اداره تعليم و تربيت و برنامه‌هاي درسي از طريق دين را کارشناسان و صاحب نظران بايد معلوم کنند. لذا بي اعتنايي طراحان برنامه‌هاي درسي به منابع ديني به هيچ عنوان قابل توجيه نمي‌باشد. دين فطري است و فطرت، الهي است. چنانچه قرار باشد دين در قالب يک مخلوق خود را نشان دهد به صورت انسان کامل خواهد بود و انسان هم اگر بنا باشد در قالب يک شريعت ظاهر شود همان دين اسلام است. بدين ترتيب فطرت الهي کودکان و نوجوانان جز با پيام‌هاي ديني و يا پيام‌هاي منطبق با اقتضائات عقل (پيامبر دروني) رشد پيدا نمي‌کند. برنامه درسي فطرت محور که به عنوان يک ديدگاه و جهت گيري بومي در اين عرصه طرح گرديده، به همين دليل مي‌باشد، دين برنامه هدايت است.

« دين اسلام در راستاي تحقق مراتب حيات طيبه انسان در همه ابعاد فردي و اجتماعي نظام معيار مورد نياز براي هدايت آدمي به سوي سعادت جاويد را در همه شنون زندگي ارائه مي‌کند.»

حيات طيبه چيست؟ و نظام تعليم و تربيت براي تحقق آن چه مسئوليتي دارد؟

اين پرسش مهم به طور کافي پاسخ داده نشده است. زندگي پاک را بدون ترديد با «وجود پاک» و «برنامه پاک» بايد معنا کرد. وجود کودک در حقيقت پاک است. هر قدر انسان بزرگتر مي‌شود و از عوامل گوناگون اثر مي‌پذيرد ممکن است به سوي ناپاکي ميل کند. تعبير ويژه اي امام راحل دارند که مي‌فرمايند: «کودک جديدالعهد است به ملکوت». اين جديد العهدي همان پاکي اصيل است که در اثر عهد تکويني که بين سرشت انسان و خداي متعال در عالم خلقت منعقد شده است، تعيّن يافته است. براي جلوگيري از عهدشکني بايد او را تربيت الهي کرد و با حيات پاک مانوس نمود. حيات پاک يعني حياتي که با دستورات الهي پيوند حوزه و با ناپاکي‌ها به طور دائم در حال مبارزه است. اصول انسان پاک انسان مبارز است. مبارزه در برابر طاغوت درون و طاغوت بيرون.

دين اسلام براي سوق دادن انسان به حيات پاک معيارهايي دارد. در ابعاد اقتصادي، اجتماعي، سياسي، نظامي و غيره معيارهايي تعيين شده است که در منابع ديني صاحب نظران و پژوهشگران ديني تدوين و ارايه شده است. شناساندن اين معيارها در سطوح مختلف تحصيلي وظيفه برنامه درسي است. درآميختگي معيارهاي ديني با برنامه‌هاي درسي در يک گروه برنامه ريزي درسي با صلاحيت بايد صورت گيرد.

خلاقيت و ابداع از مطالبات دين است.

«دين براي تحقق حيات طيبه در همه ابعاد ما را علاوه بر استفاده ازتجارب متراکم بشري به خلاقيت و ابداع و فعليت بخشيدن به همه ظرفيت‌هاي فکري خويش فرا مي‌خواند.»

دين اسلام به عنوان کامل ترين برنامه الهي انسان‌ها را براي دعوت از دو منبع دعوت مي‌کند. يکي از آنها منبعي به نام تجارب بشري است. انسان‌ها در مناطق مختلف عالم در اثر فکر و انديشه تجاربي اندوخته اند و به طرح‌ها و برنامه‌هايي نايل گشته اند. پيشرفت‌هاي کشورهاي مختلف در زمينه‌هاي گوناگون به اين تجارب گوناگون مربوط مي‌شوند. اصولاً تجارب ديگران محصول عقل است که از آن به عنوان پيامبر درون نام برده مي‌شود. اين پيامبر در وجود همه انسانها قرار داده شده است. بعضي‌ها به پيام‌هاي اين پيامبر گوش مي‌دهند و عمل مي‌کنند و برخي نيز بي اعتنايي مي‌کنند.

 در پرتو عقل و انديشه‌ورزي ظرفيت بالايي در حيات بشر اندوخته شده است به اين اندوخته‌ها بايد توجه کرد و به پيشرفت‌هاي مورد انتظار تحقق بخشيد. برنامه‌هاي درسي بايد اين تجارب را به نحو مقتضي به دانش آموزان آموزش دهند و نسل‌ها را به يکديگر متصل سازند. از طريق تجارب است که انسان‌ها به هم ارتباط مي‌يابند و خط تمدني بشر حفظ مي‌شود. تجارب بشري در توليدات علمي، فني و خدماتي متعدد نمايان مي‌شود. بهره مندي هدفمند از اين تجارب باعث مي‌شود. طرح‌ها برنامه‌هاي خود را به صورت غني تر و کارآمدتر تدوين کنيم و در حل مسايل خود به کار بگيريم.