فصل اول مفاهیم و مبانی
1401/07/20 09:40فصل قبل
در هر علمی تعریفی از آن علم وجود دارد که در بردارنده مفاهیم کلیدی و مبانی اصلی آن علم هست در این فصل مفاهیم کلیدی و برخی از مبانی اصلی روانشناسی توضیح داده می‌شود. هدف آن است که خواننده با واژگان اساسی به‌کاررفته در این کتاب آشنا شود. همچنین مدرسی که قصد دارد با جهت‌گیری الهی تدریس نماید با «مبانی روانشناسی با رویکرد الهی» آشنا گردد. این امر می‌تواند خواننده را نسبت به فلسفه مطالبی که در فصول آینده می‌آید آگاه سازد.
لازم به ذکر است در روانشناسی رایج برخی مفاهیم و مبانی وجود دارد که لازم است اما کافی نیست؛ اما در روانشناسی با نگاه الهی این مبانی از جامعیت بیشتری برخوردار است. برای نمونه در روانشناسی رایج تنها با مفهوم روان سروکار داریم اما در نگاه الهی علاوه بر مفهوم روان با مفاهیم دیگری نظیر روح، نفس و قلب مواجه می‌شویم. سؤالی که در اینجا مطرح می‌گردد این است که فرضاً ما مفاهیمی مانند روح، نفس و قلب را بپذیریم، این پذیرش چه تفاوتی در کار یک روان‌شناس یا مدرس آن ایجاد می‌کند؟
در پاسخ می‌توان گفت آنچه ما از یک علم انتظار داریم توصیف، تبیین و پیش‌بینی پدیده‌ها است. آنچه پذیرش مفاهیم جدید برای ما در پی دارد تفاوت در تبیینی است که از پدیده‌ها ارائه می‌دهیم. برای نمونه یک فرد مضطرب با نگاه روانشناسی رایج نیاز به درمان دارویی یا حداقل روان‌درمانی دارد، زیرا علت این اضطراب ناشی از ترشحات مغزی و کنش و واکنش‌های آن در بدن است. اما در نگاه الهی علاوه بر مغز و کنش و واکنش‌های آن، روح نیز اثر دارد و مغز دارای تأثیر مستقل نیست و تحت تأثیر و تدبیر روح هست. ازاین‌رو ارتباط روحی انسان باخدا می‌تواند منجر به آرامش انسان گردد. درنتیجه مفاهیمی همچون روح، نفس و قلب موردتوجه قرار می‌گیرد.