کتاب
فهرست
تاریخجه
معادن ايران در عهد قاجار
1401/11/03 13:22فصل قبل
در دوران قاجار استخراج معادن شکل ديگري به خود گرفت. در دوران صدارت ميرزا تقي‌خان اميرکبير، وي استخراج معادن را براي اتباع ايراني آزاد کرد و بهره‌برداري از آن را تا پنج سال معاف از ماليات ساخت؛ متعاقب اين دستور اکتشاف و پي‌جويي معادن در ايران رشد چشمگيري يافت. علاوه بر اين اقدام، وي با تأسيس دارالفنون از عده‌اي کارشناس و معلم معدن خارجي دعوت نمود و 5 نفر دانشجوي معدن آن پس از اتمام دوره تحصيلي، فعالانه در امر پي‌جويي و اکتشاف معادن مشغول به فعاليت شدند. پس از بازگشت ناصرالدين‌شاه از انگلستان در سال 1292 و با اعطاي امتياز به جوليوس رويترز انگليسي، وضعيت معادن تغيير يافت و هر کمپاني که صاحب معدن بود، مي‌بايست آن را به قيمت متداول آن ملک به اين کمپاني ميفروخت که اين موضوع با اعتراضات گسترده مردمي روبرو شده و درنهايت لغو گرديد. در سال 1298 مخبرالدوله وزير علوم وقت تعدادي مهندس انتخاب کرد و جهت شناسايي معادن به سراسر ايران رهسپار نمود؛ اين اقدام شايان توجه بود و سبب رونق گرفتن معادن و معدنکاري گرديد و متعاقباً از سال 1303 معادن زغال به اجاره اشخاص درآمد و فعاليت مردمي بر معادن گسترش يافت. در سال 1307 و به درخواست بانک شاهي ايران امتياز بهره‌برداري از تمام معادن ايران به يک کمپاني انگليسي به نام «بانک امتيازات معادن ايران» واگذار شد.