سرفصل: فرآيندهاي دروني زمين
1401/11/02 12:05فصل قبل
نمونه 3: مطلب درسي: زلزله
به لرزش ناگهاني پوسته زمين، زلزله يا زمين‌لرزه گفته مي‌شود. علت به وجود آمدن زلزله آزاد شدن ناگهاني نيروهاي دروني زمين است. اغلب زلزله‌ها در حاشيه صفحات تکتونيکي و در محل گسل‌هاي فعال رخ مي‌دهد. از مهم‌ترين محل‌هاي گسل، محل رسيدن کوه به دشت است. قدرت و اندازه زلزله‌ها را در مقياس ريشتر مي‌سنجند. در زلزله‌هاي با بزرگي 9 در مقياس ريشتر و بيشتر اجسام روي زمين، در هوا معلق مي‌شوند.
عنوان جهت الهي بحث: زلزله روز قيامت
مطالعه زلزله انسان را به ياد زلزله‌ي روز قيامت و آنچه در آن روز به وقوع مي‌پيوندد مي‌اندازد. آيات متعددي در قرآن بر اين امر تأکيد دارد مانند: سوره قارعه آيه 5 «وَ تَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ؛[1] و کوه‌ها همچون پشم رنگينِ زده شده در هوا معلَّق مي‌شوند.» و نيز در سوره تکوير آيه 3 که بيان مي‌دارد«وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ؛[2] و در آن هنگام که کوه‌ها به حرکت درآيند» و همچنين سوره زلزال که مي‌فرمايد: «إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها*؛ وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها*؛ وَ قالَ الْإِنْسانُ ما لَها*؛ يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها*؛ بِأَنَّ رَبَّکَ أَوْحي لَها*؛ يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتاتاً لِيُرَوْا أَعْمالَهُمْ*؛فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَه*؛ وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ؛[3] هنگامي‌که زمين شديداً به لرزه درآيد؛ و زمين بارهاي سنگينش را خارج سازد؛ و انسان مي‌گويد: زمين را چه مي‌شود (که اين‌گونه مي‌لرزد)؟؛ در آن روز زمين تمام خبرهايش را بازگو مي‌کند؛ چراکه پروردگارت به او وحي کرده است؛ در آن روز مردم به‌صورت گروه‌هاي پراکنده (از قبرها) خارج مي‌شوند تا اعمالشان به آن‌ها نشان داده شود؛ پس هر کس هم‌وزن ذرّه‌اي کار خير انجام دهد آن را مي‌بيند؛ و هر کس هم‌وزن ذرّه‌اي کار بد کرده آن را مي‌بيند.»
[1]. قارعه: 5.
[2]. تکوير: 3.
[3]. زلزال: 1-8.