سرفصل: جدايش ثقلي
1401/11/03 12:01فصل قبل
نمونه 41: مطلب درسي: جدايش در لايه نازک آب
هنگامي‌که لايه‌نازکي از آب روي يک سطح به حرکت درآيد، سرعت آب روي بستر برابر صفر است و به سمت سطح آزاد مايع افزايش مي‌يابد و نزديک سطح آزاد مايع به حداکثر خود مي‌رسد. حرکت لايه نازک سيال روي سطح شيب‌دار باعث حرکت اجسام روي اين سطح مي‌شود. سيال نيرويي متناسب با سطح مقطع جسم که عمود بر جريان است، بر آن اعمال مي‌کند. ذرات سنگين کمترين تأثير و ذرات سبک بيشترين تأثير را از جريان سيال مي‌پذيرند. اگر در مسير اين جريان زائده‌هايي ايجاد شود، ذراتي که سرعت بيشتري دارند از اين زائده عبور مي‌کنند و ذرات با سرعت کمتر پشت زائده سقوط مي‌کنند.
عنوان جهت الهي بحث: سبک بالان و سنگين باران
انسان‌ها نيز بر اساس وابستگي به دنيا به دو دسته تقسيم مي‌شوند؛ هر چه به دنيا وابسته‌تر باشند حرکتشان در مسير سعادت کندتر مي‌گردد و چه‌بسا قبل از رسيدن به سعادت سقوط مي‌کنند. همانند ذرات سنگين که روي بستر لايه نازک آب باقي مي‌مانند. ولي سبکباران همانند ذرات سبک‌تر از گلوگاه‌هاي سقوط، عبور کرده و هنگامي‌که آن‌ها را براي مجاهده در راه حق بخوانند سستي نمي‌نمايند و به زمين نمي‌چسبند، زيرا به زندگي دنيا دل‌خوش نداشته‌اند. کلام خدا نيز مؤيد اين گفتار است، چنانچه مي‌فرمايد:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انفِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الأَرْضِ أَرَضِيتُم بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الآخِرَةِ إِلاَّ قَلِيلٌ؛[1] اي کساني که ايمان آورده‌ايد، چرا هنگامي‌که به شما گفته مي‌شود به‌سوي جهاد در راه خدا حرکت کنيد بر زمين سنگيني مي‌کنيد و سستي به خرج مي‌دهيد. آيا به زندگي دنيا بجاي آخرت راضي شده‌ايد با اينکه متاع زندگي دنيا در برابر آخرت جز اندکي نيست.»
[1]. توبه:38.