کتاب
جهت‌گیری الهی - فرهنگی در تدریس رشته مهندسی معدن
فهرست
تاریخچه
سرفصل: کليات
1401/11/03 10:56فصل قبل
سرفصل: کليات
نمونه 37: مطلب درسي: هدف فرآوري مواد معدني
کانه‌آرايي مجموعه عملياتي است که بر روي ماده معدني، پس از استخراج انجام مي‌شود تا آن ماده را قابل مصرف کند. در تعاريف اوليه، هدف از کانه‌آرايي رسيدن به حداکثر ارزش افزوده قابل دستيابي از يک ماده معدني ذکر مي‌شد، پس از آن علاوه بر شرايط اقتصادي پروژه، امنيت حيات و سرمايه‌ها در تعريف لحاظ گرديد. در سال‌هاي اخير و با اهميت يافتن مباحث محيط زيستي، رسيدن به حداکثر ارزش‌افزوده با در نظر گرفتن امنيت حيات و سرمايه‌ها و رعايت ملاحظات محيط زيستي به‌عنوان هدف کانه‌آرايي مطرح شده است.
عنوان جهت الهي بحث: کمال مخلوقات
در ديدگاه اسلامي رساندن اشيا به حداکثر کمال ممکن وظيفه افراد دانسته شده است و عمل نکردن به اين مسئله را اسراف دانسته‌اند. چنانکه امام باقر عليه‌السلام مي‌فرمايند: جدم اميرالمؤمنين g بر روى جوالى پر از دانه خرما نشسته بود، مردى با آن سرور مواجه شد و گفت: يا اباالحسن. در اين جوال چه دارى؟ اميرالمؤمنين گفت: صد هزار نهال خرما ان شاء الله. چرا حضرت نفرمود: بار شترم، صد هزار هسته خرما است؟چون درخت خرما در بار شتر حضرت بسته نشده بود ولي هر يک از هسته‌هاي خرما قابليت تبديل شدن به يک درخت خرماي پربار را داشتند. يا در مورد ديگري حضرت امام صادق عليه‌السلام فرمودند: پايين‌ترين مرتبه اسراف عبارت است از:
دور ريختن آبي كه از آشاميدن اضافه آمده است.
اينكه لباس كار و لباس رسمي فرد در اجتماع، يكى باشد.
به دور انداختن هسته خرما پس از خوردن خرما.
در بحث فرآوري توجه به رساندن مواد معدني به حداکثر کمال(منظور تنها ارزش اقتصادي نيست)، به‌عنوان هدف و ملازم نمودن آن با مباحث اقتصادي مي‌تواند تغيير زيادي در تعريف موجود در اين رشته ايجاد کند. در اين ديدگاه اگر يک ماده معدني را مي‌توان به‌عنوان خوراک انسان يا حيوان يا گياه بکار برد، بايد اين کار انجام گيرد تا اين ماده معدني به کمال خود برسد و در مراحل بعد براي موارد ديگر بکار رود.براي مثال مي‌توان به فسفر اشاره کرد که در خلوص بالا به‌عنوان اسيد فسفريک خوراکي مورد مصرف انسان قرار مي‌گيرد و عيارهاي پايين‌تر آن به‌عنوان کود در صنايع کشاورزي مصرف مي‌شود.
نمونه 38: مطلب درسي: مراحل کانه‌آرايي
مراحل اصلي فرآوري عبارت از آزادسازي و غني‌سازي هست. علاوه بر اين دو مرحله، مراحل ديگري نيز وجود دارد برخي قبل از فرآيندهاي اصلي (خدمات اوليه مانند همگن‌سازي) برخي پس از آن (بهبود کيفيت مانند آبگيري و بسته‌بندي) و بعضي همراه آن (تعمير و نگهداري مثل محافظت از سايش دستگاه‌ها) و جابجايي (با نوار نقاله يا خطوط لوله) انجام مي‌گيرد. شکل3 شمايي از اين عمليات را نشان مي‌دهد.
عنوان جهت الهي بحث: شرط قبولي اعمال
گاهي بدون برخي خدمات اوليه مانند همگن‌سازي فرآيند دچار اشکال مي‌شود. گاهي فرآيند بهبود دادن براي عرضه محصول لازم است(آبگيري) و گاهي ارزش محصول را بالا مي‌برد (بسته‌بندي يا رساندن به دانه‌بندي خاص). اين مسئله در بسياري از امور زندگي ما وجود دارد. يک آشپز ابتدا مواد اوليه باکيفيت تهيه مي‌کند و درنهايت نيز با تزيين غذا ارزش کار خود را افزايش مي‌دهد.
افعال نماز را مي‌توان به سه مرحله قبل،حين و بعد از نماز تقسيم کرد.
خدمات اوليه يا مقدمات نماز مانند وضو، اذان و اقامه عطر زدن، لباس روشن و تميز پوشيدن، مسواک زدن .
فرآيند اصلي که همان واجبات نماز از تکبيره‌الاحرام تا سلام است. که يکي از بهترين راه‌هاي آزاد شدن از غير خدا و رسيدن به کمال انساني است.
بهبود دادن يا تعقيبات بعد از نماز مانند دعا کردن، تسبيحات حضرت زهرا، صلوات، قرآن خواندن.
در تمام اين مراحل برخي افعال جزو فرآيند لازم نماز هستند و برخي ارزش نماز را بالا مي‌برند و نيز در تمامي مراحل هرچه اخلاص بيشتر باشد حفاظت از عمل بهتر صورت مي‌گيرد.