سرفصل: ساير روش‌هاي پي‌جويي
1401/11/03 10:13فصل قبل
نمونه 19: مطلب درسي: بيو ژئوشيميايي و ژئوبوتاني
يکي از شاخص‌هاي قابل توجه در پي‌جويي‌هاي اوليه شاخص‌هاي بيو ژئوشيميايي و ژئوبوتاني يا زمين گياه‌شناسي است که از حضور يک گياه يا تعقيب عناصر در اندام گياهان مي‌توان به وجود يک ماده معدني پي برد. براي مثال ثابت شده است که ارتباط معني‌داري بين زرشک و زغال‌سنگ يا اکاليپتوس و طلا وجود دارد. در حقيقت وجود برخي درختان يا گياهان را مي‌توان نشانه وجود بعضي مواد معدني دانست.
عنوان جهت الهي بحث 1: از آثار پي به مؤثر بردن
همان‌گونه که در بحث پي‌جويي و اکتشاف ژئوبوتاني مي‌توان از آثار پي به اثرِ وجود مواد معدني برد در خداشناسي نيز اين همه آثار در آسمان‌ها و زمين را مي‌توان دليل بر وجود خالق دانست؛ لذا قرآن کريم مي‌فرمايد: «سَنُريهِمْ آياتِنا فِي الْآفاقِ وَ في أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَ وَ لَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهيدٌ؛[1] به‌زودي نشانههاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آن‌ها نشان مىدهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است؛ آيا كافى نيست كه پروردگارت بر همه‌چيز شاهد و گواه است؟!»
چه شهادتى از اين برتر و بالاتر كه با خط تكوين، قدرت خود را بر پيشانى همه موجودات نوشته است، بر صفحه برگ‌هاي درختان، در لابلاى گلبرگ‌ها، در ميان طبقات اسرارآميز مغز و بر روى پردههاى ظريف چشم، بر صفحه آسمان و بر قلب زمين و خلاصه بر همه‌چيز نشانههاى توحيد خود را نوشته و گواهى تكوينى داده است. البته براي ديدن و شنيدن و اقرار بر وجود صانع بايد چشم بينا، گوش شنوا و زبان اقرار داشت وگرنه مشمول اين آيه شريفه مي‌شويم که مي‌فرمايد:«صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُونَ؛[2] آن‌ها كران و لالان و كورانند و به همين دليل چيزى نمىفهمند.»
عنوان جهت الهي بحث2:
براي شناخت خداوند نيز راه‌هاي مختلفي وجود دارد که از راه‌هاي آن «شناخت نفس» يا خودشناسي است. پيامبر مي‌فرمايند: من عرف نفسه فقد عرف ربه. يکي ديگر از کامل‌ترين و بهترين راه‌هاي شناخت خدا شناخت انسان کامل است.
[1]. فصلت، 56.
[2]. بقره: 171.