سرفصل: اصطلاحات و مفاهيم اساسي معدنکاري
1401/11/03 10:14فصل قبل
نمونه 24: مطلب درسي: مواد معدني
يکي از عناصر بسيار فراوان در پوسته زمين، آب‌ها و حتي هوا عنصر کربن است. اين عنصر يکي از عجايب خلقت است. تمام موجودات زنده از اين عنصر تشکيل‌شده‌اند و يکي از ارکان اصلي حيات در کره خاکي است. اهميت اين عنصر به حدي است که در علم شيمي تخصصي به‌عنوان شيمي هيدروکربوري تأسيس شده است. اين عنصر بسته به شرايط درجه حرارت و فشار محيط مي‌تواند به سه صورت دوده، گرافيت و الماس وجود داشته باشد. گرافيت، نرم‌ترين عنصر و الماس سخت‌ترين عنصر در پوسته زمين است. کربن در شرايط محيط به‌صورت دوده يا زغال است و ازنظر اقتصادي ارزش بالايي ندارد. همين کربن باتحمل اندکي فشار دگرگون شده و تبديل به گرافيت مي‌شود که ازجمله عناصر باارزش در صنايع مختلف از نسوزها تا روان کننده‌هاست. با تحمل فشار بيشتر تا 50000 اتمسفر و درجه حرارت بيش از 1200 درجه سانتي‌گراد کربن بي‌ارزش تبديل به الماس گران‌قيمت مي‌شود.
عنوان جهت الهي بحث: از خاک تا افلاک
کربن وجود آدمي نيز مي‌تواند چنين چرخه‌اي را طي نمايد. خداوند عالم استعدادي را در وجود آدمي گذاشته است که مي‌تواند به کربن سياه تبديل شود که همه از او گريزانند يا تبديل به الماس گران‌قيمت شود که بر تاج پادشاه آنجاي دارد. همان‌طور که خداوند متعال مي‌فرمايد:
«لَقَدْ خلق‌ها الْإِنسَانَ فِى أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ ثمَّ رَدَدْنَاهُ أسفَلَ سافِلين؛[1] همانا ما انسان را در بهترين قوام و نظام آفريديم. سپس او را به پايينترين مرحله بازگردانديم؛ زغال اسفل سافلين شدن يا الماس مقربين گشتن، اختيار با آدمي است. وجود آدمي بعد از تحمل فشار و حرارت مجاهدت، رياضت، تقوا و عبادت خالق و خدمت خلق است که از زغال سياه اسفل السافلين به الماس مقربين بدل خواهد شد.»
[1]. تين: 4و5.