نمونه 33: مطلب درسي: سيستم‌هاي ترميمي
1401/10/04 15:25فصل قبل
عموماً هر سلّول تنها داراي يک يا دو سري DNA ژنومي است که اطلاعات موردنياز براي مولکول‌هاي RNA و پروتئين را در خود ذخيره کرده‌اند. درصورتي‌که مولکول‌هاي پروتئين و RNA آسيب ببينند، سريعاً با استفاده از اطلاعات موجود در DNA، مي‌توانند جايگزين شوند؛ با اين‌حال خود مولکول‌هاي DNA غيرقابل جايگزين هستند و بايد به‌گونه‌اي اطلاعات موجود در آن‌ها محافظت و پايش شوند. آسيب در DNA ممکن است توسّط عوامل مختلف ايجاد شود. برخي از اين عوامل اصطلاحاً خودبه‌خودي است. به اين معني که عامل ايجاد آسيب در خود سلّول قرارگرفته است. به‌عنوان‌مثال گاهي واکنش‌هاي متابوليک طبيعي سلّول عامل ايجاد آسيب به DNA هستند. تعداد ديگري از عوامل ايجادکننده‌ي آسيب در DNA منشأ بيروني دارند. آلاينده‌هاي محيطي، ترکيبات شيميايي و بعضي از ويروس‌ها ازجمله عواملي هستند که منشأ بيروني دارند و اصطلاحاً عوامل القايي ناميده مي‌شوند. سيستم‌هاي ترميميِ دقيق DNA، وظيفه‌ي حفظ و پايش صحت اطلاعات موجود در DNA را بر عهده‌دارند. تعداد و تنوّع سيستم‌هاي ترميمي علاوه بر اين‌که منابع مختلف ايجاد آسيب در DNA را نشان مي‌دهد، به اهميّت ترميم DNA براي بقاي سلّول نيز اشاره دارد.
به‌راستي که خالق توانا همه مخلوقات خود را چه کوچک و چه بزرگ، مورد لطف و عنايت خود قرار داده است و تا جايي که خواست و حکمت او اقتضا کند، آن‌ها را حفظ مي‌کند حتي اگر آن مخلوق، موجودي مانند DNA باشد.
«إِنْ کُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ؛[1](سوگند) که هر کس مراقب و محافظي دارد.»
«فَاللَّهُ خَيْرٌ حافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمينَ؛[2] خداوند بهترين حافظ، و مهربان‌ترين مهربانان است.»
[1]. طارق:4.
[2]. يوسف:64.